Terapia ACT

ACT (Acceptance and Commitment Therapy) czyli terapia akceptacji i zaangażowania to jedno z podejść należących do tzw. „trzeciej fali” terapii behawioralnych, ostatnio zyskujących coraz większe potwierdzenie w badaniach naukowych oraz rosnące zainteresowanie klinicystów na całym świecie.

Terapia ACT łączy w sobie tradycje behawioralne, poznawcze, humanistyczne i egzystencjalne. Zgodnie z jej główną tezą umysł nieustannie tworzy ból emocjonalny (negatywne myśli, nieprzyjemne emocje, pragnienia którym trudno się oprzeć, uporczywe wspomnienia), nie istnieje tzw. „zdrowa normalność”, cierpienie zaś jest udziałem każdego człowieka. Problemy pojawiają się wtedy, gdy człowiek podejmuje daremną walkę ze swoim wewnętrznym cierpieniem, tym bardziej je potęgując.

Opisywana psychoterapia wykorzystuje metafory, paradoksy i ćwiczenia oparte na doświadczeniu pomagające zwiększyć psychologiczną elastyczność (psychological flexibility), nawiązać zdrowy kontakt z wcześniej unikanymi i zwalczanymi myślami, uczuciami czy wspomnieniami. Akceptacja tych osobistych doświadczeń oraz świadome przeżywanie bieżącej chwili, umożliwiają pełniejsze zaangażowanie się w życie, rozwijanie go w upragnionym, wyznaczonym przez cenione wartości, kierunku.

Celem ACT nie jest pozbywanie się symptomów zaburzeń, lecz umożliwienie robienia w życiu tego, co ważne i znaczące, realizacji istotnych celów, ubogacenie życia w sens i znaczenie. Ustąpienie symptomów zaburzeń jest tylko skutkiem ubocznym dokonanych w życiu zmian i podjęcia istotnych działań.

Badania wykazują, że terapia akceptacji i zaangażowania jest skuteczna wobec szerokiego spectrum problemów w różnych grupach pacjentów. Jej efektywność udowodniona została przy pomaganiu osobom z depresją, zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi, zaburzeniami lękowymi, zespołem wypalenia zawodowego, PTSD, zaburzeniami odżywiania, chronicznym bólem, chorym przewlekle (z otyłością, cukrzycą), uzależnionym, cierpiącym na schizofrenię i wielu innym. (http://www.psychologia-act.pl, dostęp 05.02.2014)

ACT znajduje się na liście metod pomocy psychologicznej, opartych na dowodach, opublikowanej przez APA (Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne).

Hayes, S. D., Strosahl, K. D. i Wilson, K. G. (2013). Terapia akceptacji i zaangażowania. Proces i praktyka uważnej zmiany. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Reszta książek o ACT wymieniona jest w zakładce literatura samopomocowa.